Cath Lab (Cardiac Catheterization Laboratory) คือ “ห้องปฏิบัติการสวนหัวใจและหลอดเลือด” สำหรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคหัวใจแบบ แผลเล็ก ไม่ต้องผ่าตัดเปิดหน้าอก โดยใช้สายสวนขนาดเล็กเข้าทางหลอดเลือดที่ข้อมือหรือขาหนีบ ภายใต้เครื่องเอกซเรย์กำหนดทิศทางแบบเรียลไทม์ ทำให้แพทย์เห็นภาพเส้นเลือดหัวใจอย่างชัดเจนและตัดสินใจรักษาได้อย่างแม่นยำ
การตรวจวินิจฉัย
● ฉีดสีหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Angiography) เพื่อดูการตีบแคบ/อุดตัน
● ประเมินสรีรวิทยาหลอดเลือด (Coronary Physiology) เช่น FFR/iFR* เพื่อวัดความรุนแรงของการตีบ
● ประเมินโครงสร้างหัวใจและลิ้นหัวใจ และวัดความดันในห้องหัวใจ
● ขยายหลอดเลือดหัวใจด้วยบอลลูนและใส่ขดลวด (PCI/Stent)
● ใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจชั่วคราว/ถาวร (Pacemaker)
● ปิดรูรั่วหัวใจบางชนิด (ในผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้)
● หัตถการอื่น ตามการประเมินของแพทย์เฉพาะทาง
● ลดเวลาในการเข้าถึงการรักษา โดยเฉพาะภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน ซึ่งทุกนาทีมีความหมายต่อกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งจะได้ไม่เสียเวลาอันมีค่าในการส่งต่อผู้ป่วยข้ามฝาก โดยสามารถรับการตรวจและรักษาได้อย่างครบครันภายในเกาะสมุยได้ทันท่วงที
● ฟื้นตัวไว พักสั้น แผลเล็ก เจ็บน้อย สามารถกลับไปทำกิจวัตรได้เร็วกว่าเมื่อเทียบกับการผ่าตัดใหญ่
● วินิจฉัยและรักษาได้ในการทำครั้งเดียว ลดการนัดซ้ำหลายรอบ
● ผู้ที่มีอาการเจ็บแน่นหน้าอก/อึดอัดอก เหนื่อยง่ายผิดปกติ หายใจไม่อิ่ม โดยเฉพาะเมื่อออกแรง
● ผู้ที่มีปัจจัยเสี่ยง: เบาหวาน ความดัน ไขมันสูง สูบบุหรี่ ประวัติครอบครัวโรคหลอดเลือดหัวใจ
● ผู้ที่มีผลตรวจเบื้องต้นผิดปกติ: EKG, เอนไซม์หัวใจ, Echocardiogram
● ผู้ที่มีภาวะหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน/กล้ามเนื้อหัวใจตาย: ควรเข้ารับการประเมินอย่างเร่งด่วน
● งดอาหารและน้ำตามคำแนะนำแพทย์ (โดยทั่วไป 4–6 ชม. ก่อนทำหัตถการ)
● แจ้งประวัติแพ้ยา แพ้สารทึบรังสี โรคประจำตัว และยาที่ใช้อยู่ (โดยเฉพาะยาละลายลิ่มเลือด/ยาต้านเกล็ดเลือด)
● นำผลตรวจเดิม/ใบส่งตัว/รายชื่อยามาประกอบการประเมิน
● อาจต้องนอนโรงพยาบาล 1 คืน เพื่อเฝ้าระวังหลังหัตถการ (ขึ้นกับกรณี)
Cath Lab เป็นหัตถการที่มีความปลอดภัยสูงเมื่อทำโดยทีมเชี่ยวชาญ แต่ยังมีความเสี่ยงที่พบได้ เช่น เลือดออก/ช้ำบริเวณตำแหน่งแทงสายสวน ภูมิแพ้สารทึบรังสี จังหวะหัวใจผิดปกติ หรือไตวายเฉียบพลันจากสารทึบ ทั้งนี้โรงพยาบาลมีแนวทางลดความเสี่ยง เช่น การคัดกรองก่อนทำ การให้สารน้ำตามความเหมาะสม และการเฝ้าระวังอย่างใกล้ชิดโดยแพทย์เฉพาะทาง
● ทีมแพทย์เฉพาะทางหัวใจ ทำงานร่วมกับพยาบาล Cath Lab และวิสัญญี ตามมาตรฐานวิชาชีพ
● แนวทางดูแลผู้ป่วยเจ็บหน้าอกฉุกเฉินแบบครบวงจร ตั้งแต่ห้องฉุกเฉินจนถึงการทำหัตถการ
● บริการที่คำนึงถึงความเป็นส่วนตัว ความสะดวก และการสื่อสารกับครอบครัวผู้ป่วย
● ให้คำปรึกษาหลังกลับบ้าน เรื่องยา โภชนาการ ออกกำลังกาย และการนัดติดตาม
ดูแลหัวใจวันนี้ เพื่อวันพรุ่งนี้ที่แข็งแรงกว่า วัฒนแพทย์ สมุย พร้อมเคียงข้างหัวใจของคุณเสมอ เพราะ Cath Lab คือหัวใจของการดูแลโรคหลอดเลือดหัวใจในยุคใหม่ ช่วยให้วินิจฉัยแม่นยำ รักษาได้ทันท่วงที ลดระยะพักฟื้น และเพิ่มคุณภาพชีวิตของผู้ป่วย ทีมศูนย์หัวใจโรงพยาบาลวัฒนแพทย์สมุยพร้อมดูแลคุณในทุกจังหวะหัวใจ ตั้งแต่ภาวะฉุกเฉินจนถึงการติดตามระยะยาว